Katar’dan döndükten sonra ilahiyata sahip sekiz ilde yapacagi toplantilarin ilkini dinamik bir düsünce iklimine sahip Malatya’da BILSAM’in davetlisi olarak yapmaktan memnuniyet duydugunu ve Islami bir müzakere olarak niteledigi konusmasini  Prof.Dr. Hayri KIRBASOGLU Islam Dünyasi ifadesinin pratikte ne kadar gerçek oldugunu sorgulayip  Islam Dünyasi’ni siyasi,sosyo-kültürel ,uluslar arasi iliskiler  ve bilim-sanat ve kültürel gelismislik düzeyi açisindan degerlendirdigi  konferansina  söyle devam etti:

“21.Yüzyilda yasayan Müslümanlar olarak Islam Dünyasi’nin konumu hepimizin derdidir.Bu,hepimizin kardes olmasiyla alakali bir durum olmasindan ziyade gezegenimizin gelecegiyle ilgili bir meseledir.Müslümanin küresel düsünmesi artik bir mükellefiyet halini almistir.Müslümanlarin pasif olmasi bu gezegenin de sonunun gelmis olmasi demektir.Bati Medeniyeti’nin karsisinda hem teorik hem de pratik olarak durabilecek tek medeniyet Islam Medeniyeti’dir. Islam küresel bir olgu ve fenomen haline gelmistir.Bu  nedenle  müslümanin da küresel gerçekleri göz önüne alarak hareket etmesi gerekmektedir.

      Ümmet,  ortak bir  hedef etrafinda toplanan bilinçli topluluktur.Günümüzde iki ümmetten bahsedebiliriz:Siyasi, kültürel ve askeri bir güç olan ABD ile ortak çikarlar dogrultusunda ortak çözümlere hareket edebilen Avrupa Birligi’dir. Islam Dünyasi’nin ortak bir hedef etrafinda toplanarak bir ümmet oldugunu söylemek zordur. Çünkü Islam Dünyasi/Islam Ümmeti’ni olusturan 57 ülkenin arasindaki siyasi-sosyal –kültürel –ekonomik ve askeri baglar gevsektir.

      Islam Dünyasi üç kitaya dagilmis, daginik ve zengin bir çografyaya oturmus canli bir gelenek olarak varligini sürdürmektedir. Bu canli gelenegi sürdürme söylemindeki  ülkeler  üç tür siyasi durus sergilemektedir:

       -Bati’ya bagli siyaset yapanlar

       - Direnis eksenli siyaset yapanlar     

       -Tarafsiz ülkeler

      Islam  ülkelerinde halk desteginden yoksun Bati’nin destegiyle ayakta duran azinlik iktidarlar ülkeleri yönetmektedir. Bu sartlarda Islam’in yeryüzü için öngördügü ilkelerin gerçeklesmesi zor görünmektedir Maalesef Islam Ümmeti Islam’in müsahhas bir hali degildir..Müslümanlarin iradesi, Emevilerden günümüze degin gelen itaat kültürünün de etkisiyle, tam olarak yönetime yansimamaktadir. %99  olan halk  %1 olan yönetimi denetlemeye baslayinca Islam Ümmetinin kaderi degisecektir. Islam Dünyasi sosyal adaletin olmadigi bir sistemle yönetilmektedir.Milliyetçi ve mezhebi çatismalar yasamaktayiz.Birbirimize saglam bir sekilde baglanmis bir sosyal dokumuz yoktur.Islam Dünyasi’nin sosyal dokusu birbirlerini tanimadiklari için zayif ve parçalanmaya müsait durumdadir. Bu nedenle Bati bu cografya üzerinde sürekli harita degisiklikleri yapmakatadir.

      Islam Dünyasi’ndaki ülkeler bilimsel bilgi ve teknoloji üretememektedirler.Tarim merkezli bir ekonomiye bagli olarak hayatlarini sürdürmektedirler. Dünyadan en çok silah alanlar Islam ülkeleridir ve bu ülkelerin ordulari halklarina karsi konuslandirilmistir. Neo-colonial dönemde siyasi yönetimler kullanilarak halklar kontrol altinda tutulmaktadir.Ayrica yine bu dönemde tüketim çilginligi da Müslümanlara yerlestirilmeye çalisilmaktadir.Böylece ekonomik açidan esir alinmis bir toplum manzarasi ortaya çikarilmaktadir.

      Bati’nin  bir ayda ürettigi bilgiyi müslümanlar bir yilda üretememektedir.Islami ilimler konusunda bile Bati ile mücadele edemeyecek durumdayiz.Bazi Islam ülkelerinde canlilik olsa bile bunlar bireysel kalmaktadir.Bir bütün olarak Bati kadar canli degiliz.

      Insani degerleri içeren küresel tinilarimiz yok. Ayrica Holywood’a Islam Dünyasi olarak bir alternatif üretmedigimiz sürece Bati’nin tahakkümünden kurtulamayacagiz. Türkiye’de en büyük sorunumuz müslümanlarin dünyevilesmesidir. Müslümanlarin büyük bir bölümü  “Uhud’un okçulari” gibi davranmaktadir Aramizdaki görüs ayriliklarinin kardeslige ve dostluga engel olmamasi gerekmektedir.Bagimsiz ;etnik/mezhep/mesrep üstü;bir Islam anlayisinin önünde  yönetici tabaka, halk islami,küresel egemenler, ögrenilmis çaresizlik, ümitsizlik-ilgisizlik ve bilgisizlik gibi engeller vardir.Bu engeller Müslümanlari basarisiz kilan sebeplerdir.

      Islam’in öngördügü ümmet perspektifine yönelmek, bunun önündeki engellerle mücadele etmekfarkli ülkelerde olsak da ortak hedeflerimiz olmali. Bunun için de diger Müslüman kardeslerimizi yakindan tanimaliyiz. Müslümanlarin birbirlerini tanimalari için brbirlerini tanimalari gerekmektedir. Ümmet olmanin geregi olan yakinlasma sadece siyasi diplomasiyle saglanamaz.Ümmet arasinda atilan siyasi adimlarin sivil diplomasi ile güçlendirilmesi gerekmektedir.Çünkü iktidarlar arasindaki iliskiler geçicidir fakat halklar arsindaki iliskiler kalicidir.

      Müslümanlar olarak insanliga demokrasiden daha iyi bir yönetim/yönetisim biçimi sunmak zorundayiz.Bu yüzden  Sura’yi tavsiye niteliginde kararlar alan bir kurul olmaktan çikarip-ki Hz.Peygamber uyguladigi  18  suradan da çikan kararlara boyun egmistir- herkesi baglayan kararlar alan yönetim mekanizmasina dönüstürmemiz gerekmektedir.

      Islam cografyasinda Müslümanlar ezici bir çogunluktadir fakat baska unsurlar da bu cografya içinde barinmaktadir. Bu nedenle bir ortak bir alan olusturarak uzlasma kültürünü yeniden ortaya çikarmamiz gerekmektedir.Müslüman olmayanlarla da Islami ilkelere uygun oldugu sürece birlikte hareket edebiliriz.Çogulcu, sosyal adalet temelinde isleyen bir sisteme ulasmamiz lazim.Emr-i bil ma’ruf nehyi anil münker temelli emegi merkeze alan adil bir vergi sistemimizin olmasi gerekmekedir.Çünkü devletin adil oldugunun göstergesi vergidir.

      Muhalefet eden bir kültüre ihtiyacimiz var. Ehl-i kitaptik ümmi olduk.Kitaplari mehcur biraktik.Toplumlarin okumasi gerekmektedir.Sanat dinin ikiz kardesidir.Sanati metalastiran,insani ve vicdani boyuttan uzaklastiran anlayisla mücadele etmek gerekmektedir.  Islam Dünyasinda üretilen kitap sayisi Batida üretilen kitap sayisinin onda biridir.Yenilikçi bir Islam Düsüncesi’ne ihtiyacimiz var.Gelenegi tekrar eden  küresel güçlere yenildi.Bagimsiz bir zihin yapisiyla hareket edersek ancak küresel bir güç olabiliriz.

      Programin sonunda Prof.Dr. Hayri Kirbasoglu kitaplarini imzalarken ayrica kendisine günün anisina plaket ve kayisi takdim edildi.